Spoor Hernieuwbare energie en energieoplossingen

Spoor Hernieuwbare energie en energieoplossingen

Om aan de doelen van de ‘Routekaart Groningen CO ₂ -neutraal 2035’ te voldoen zetten we in op hernieuwbare energie. Verder kijken we naar energieoplossingen die bijdragen aan onze doelen. Dit spoor valt uiteen in zon, wind, biomassa, waterstof en Making City.

Voortgang lopende jaar en relevante ontwikkelingen

Zon
Met 950 MWp geïnstalleerd vermogen in 2035 wordt zonne-energie de grootste duurzame elektrische energiebron van de gemeente. De potentie van de daken moet dan ten volle benut worden. Van de opgave kan 450 MWp op daken en boven parkeerplaatsen worden gerealiseerd. De overige 500 MWp in zonneparken. Van de opgave van 950 MWp is op moment van schrijven al 95 MWp gerealiseerd. De resterende 90% dient de komende 14 jaar een invulling te krijgen. Daarom moet de realisatie van zonnepanelen versneld worden.

Om iedere inwoner binnen de gemeente de mogelijkheid te bieden mee te doen met de energietransitie, wordt onderzocht of de revenuen van de exploitatie van energie uit wind- en zonneparken op de gronden in bezit van de gemeente, ingezet kunnen worden om de energietransitie te versnellen en energiearmoede te voorkomen. Dit kom niet alleen ten goede aan de inwoners, maar ook aan de lokale economie.

Wind
De resultaten van de verkenning windenergie Westpoort en Roodehaan door Windplatform Groningen (Grunneger Power, Natuur en Milieu Federatie en Gemeente Groningen) inclusief participatieproces met omwonenden is in april 2021 in de gemeenteraad besproken. Uw raad heeft toen besloten in principe te stoppen met de windontwikkelingen bij Westpoort, en door te gaan met de windontwikkeling bij Roodehaan. Dit houdt in dat we, in nauwe samenspraak met omwonenden, in 2021 de MER procedure voor windpark Roodehaan zullen doorlopen. Verder heeft uw raad besloten tot windverkenning van de resterende opgave.

Biomassa
We hebben een routekaart ontwikkeld voor de circulaire economie en daarmee samenhang tussen de relevante thema’s zoals, energie, afval, bouw en sloop en water. De routekaart wordt uitgewerkt in een uitvoeringsagenda om ook ten aanzien van grondstoffen CO₂neutraliteit te bereiken. In de gemeente Groningen wordt groen gas geproduceerd (voldoende om op een zomerse dag de stad te voorzien). Uit onze routekaart en uit de RES blijkt echter dat we in de toekomst meer groen gas nodig hebben. We zien kansen voor het vergroten van de groen gas productie en het reserveren van de bijbehorende certificaten. Zo heeft Omrin een opdracht gekregen om de groengas productie te verhogen.

Waterstof
Als Hydrogen Valley speelt de regio Groningen een sleutelrol in de toepassing van waterstof in mobiliteit, klimaattransitie en economische ontwikkeling. De gemeente Groningen is betrokken bij verschillende regionale, nationale en Europese waterstofprojecten en -initiatieven.

We hebben een actieve rol in verschillende Europese waterstofprojecten. We doen hiermee vooral op het gebied van mobiliteit nuttige ervaring op. Zo hebben we een deel van ons wagenpark inmiddels met inzet van waterstof emissievrij kunnen maken. Hiermee dragen we ook bij aan kennisontwikkeling en innovaties in onze regio. Groene waterstof is naar verwachting echter onvoldoende voorradig om een rol van betekenis te spelen in het aardgasvrij maken van de gebouwen in onze gemeente in de periode tot 2035.

Making City
Making City is een groot Europees subsidie project waarbij we innovatieve, veelal energie gerelateerde, oplossingen demonstreren in de praktijk. Het project is gestart in december 2018 en loopt tot december 2023. Naast de samenwerking met vele Europese partners werken we samen met 10 lokale partners. Hierbij werken we aan de volgende thema’s:

Demonstreren van innovatieve technische toepassingen in het kader van de energietransitie;
Nieuwe business modellen en financiering;
Bewonersparticipatie in het kader van de wijkgerichte aanpak;
Wet en regelgeving en lokaal beleid;
ICT en Urban data;
Monitoring en evaluatie;
E-mobility en netstabiliteit;
Communicatie en Disseminatie.

Het project heeft een samenwerking met vele lokale en Europese partners. Daarnaast is het project breed opgezet en gaat onder andere om hetbeleid- en technische innovaties in te zetten in wijken om deze energiepositief (PED) te maken. Hiervoor wordt in de wijken Paddepoel, Zernike (district Noord) en Europapark (district Zuid) gewerkt aan diverse technische inpassingen waarvan verscheidene acties inmiddels zijn gerealiseerd. De huidige energiebalans laat zien dat voor zowel het Noord- als het Zuid district al veel energie is bespaard en ook dat het aandeel lokaal opgewekte duurzame energie substantieel. Meerdere innovatieve toepassingen zijn geïmplementeerd.

Er is meer inzicht verkregen in niet-technische acties. Bijvoorbeeld op het gebied van energie-armoede. Uit onderzoek blijkt dat energiearmoede zal groeien van 8% naar 12% richting 2030 zolang er geen maatregelen getroffen worden.

Resultaten en activiteiten

Wat willen we bereiken (resultaten)	Wat gaan we daarvoor doen (activiteiten)
Zon
In 2022 willen we voor ten minste 157 MW aan zonnepanelen in de gemeente hebben liggen, zowel op daken als in zonneparken. Dat komt overeen met ongeveer 483.000 zonnepanelen.	We voeren de actieprogramma’s van het beleidskader ‘Zon-op-daken’ uit; Daarbij ligt de focus op de ontwikkeling van zonnepanelen op gemeentelijk vastgoed, scholen en op P+R terreinen. Zo voorzien we in 2022 weer minimaal acht gemeentelijke daken van zonnepanelen, willen we in het kader van Energie-neutrale Scholen 2035 op alle geschikte school-daken starten met zonnepaneelprojecten en onderzoeken we hoe de P+R terreinen, Hoogkerk, Haren A28, P3 Euroborg en Kardinge verduurzaamd kunnen worden door het plaatsen van zonnedaken; We werken aan de realisatie van zonneparken Meerstad-Noord en Westpoort-Noord waarbij sociaal eigenaarschap in combinatie met betrokkenheid van de directe omgeving het leidend principe is; We helpen lokale initiatieven door hen bijvoorbeeld te ondersteunen bij het proces richting een omgevingvergunnings-aanvraag voor een lokaal coöperatief zonnepark.
Wind
Het doel is 36 MW opgesteld vermogen windenergie in 2035 en het tussendoel is 10,6 MW opgesteld vermogen windenergie in 2023; Resultaten van de MER procedure voorleggen aan uw raad.	Uitwerken kaders voor omwonenden, die duidelijkheid en zekerheid moeten bieden met ruimte voor maatwerk; Continueren participatieproces omwonenden; MER procedure windontwikkeling Roodehaan, waarbij varianten worden verkend waaruit een voorkeursvariant volgt; Daarnaast gaan we in 2021 ons beleid ten aanzien van windenergie herijken. We willen daarbij ruimte bieden aan lokale initiatieven, om onze doelstelling van 36MW opgesteld windvermogen in 2035 te behalen. Het herziene beleid wordt begin 2022 aan uw raad aangeboden ter besluitvorming.
Biomassa
Wij zien dat het produceren met nieuwe grondstoffen eindig is en veel energie vraagt. De noodzaak om hernieuwbare grondstoffen in te zetten wordt steeds groter. We willen helder maken wat hiervan de betekenis voor, en de rol van, de Gemeente Groningen is.	We maken een uitvoeringsagenda voor Circulaire economie waarmee we de inzet van hernieuwbare grondstoffen willen stimuleren; We gaan met onze routekaartpartners actief bezig met het vergroten van de groengas productie.
Waterstof
Versterken koploperspositie als Hydrogen Valley en uitbouw waterstofeconomie in onze regio, zowel door kennisontwikkeling als praktijkervaring te faciliteren en zelf op te doen; Met inzet van waterstof onze duurzaamheidsdoelstellingen op gebied van mobiliteit mede behalen; Economische kansen en kansen voor werkgelegenheid op gebied van waterstof faciliteren en zelf benutten.	In 2022 willen we ons binnen de nationale en internationale samenwerkingsverbanden verder profileren als de groene waterstof regio van Europa. Hierbij hanteren we een duidelijke kernboodschap die in 2021 is ontwikkeld; We werken aan innovatieve toepassingen van waterstof binnen en buiten de gemeente en we zetten onze projectontwikkeling voort samen met onze regionale, nationale en Europese partners. Dit doen we gericht, gebaseerd op de uitkomsten van een gemeentelijke analyse uit 2021 naar kansrijke projecten binnen onze regio; We nemen hiervoor onder andere deel aan (Europese) waterstofprojecten. Hiermee versterken we voorlopig vooral onze kennispositie en economische waarde op het gebied van waterstof en dragen we bij aan de opbouw van een groene waterstofeconomie in Noord-Nederland in de toekomst.
Making City
Zoveel mogelijk nieuwe oplossingen aandragen die bijdragen aan de doelstelling Groningen CO2-neutraal 2035. De innovatieve technische oplossingen moeten in eerste instantie opschaalbaar zijn, hebben in potentie een goede business case, zijn financierbaar, passen binnen de wet- en regelgeving en laten zien dat Groningen een voorbeeld kan zijn voor anderen.	Het project kenmerkt zich door een groot aantal acties, wat in de meeste gevallen op zichzelf staande projecten zijn. Een paar concrete activiteiten zijn: Het verder realiseren van de Demo woningen in Paddepoel; We willen voor 2 flats in Paddepoel gevelpanelen realiseren; We willen zonnestroom opwekken in een voetpad en fietspad in district Zuid; Diverse oplossingen implementeren bij verscheidene gebouwen in de beide districten; Het komende jaar willen we beter inzicht krijgen in de financiële gevolgen van energie-armoede in Groningen. Zowel voor bewoners als voor de gemeente; Impact analyse van toename elektrische laadpalen met diverse scenarios; Inrichten van Energy Island platform voor de weergave van de projectresultaten; Onderzoek opstarten rondom energie wet- en regelgeving; Werken aan een nieuwe stadsvisie in relatie tot de energietransitie.