Voortgang lopende jaar relevante ontwikkelingen
Beheer en onderhoud openbare ruimte
Behoud van een hoge leefkwaliteit is een rode draad die terugkomt bij alle behoeftepeilingen in relatie tot wonen en leven in de stad.
We krijgen de komende jaren te maken met grote maatschappelijke uitdagingen. De zogenaamde ‘global grand challenges’ klimaatverandering, grondstoffen schaarste, demografische verschuivingen, langer en anders leven en de gevolgen van nieuwe connectiviteit hebben directe gevolgen voor de leefkwaliteit van Groningen. Hierop inspelen zorgt voor nieuwe uitdagingen bij het beheer van het stedelijk gebied, zeker in Groningen als compacte en groeiende stad. Daarnaast hebben we grote arealen landelijk gebied in onze gemeente.
In de komende jaren wordt er overal gebouwd. Groningen verdicht en er komt extra openbare ruimte bij met hoogwaardig groen, ruimte om te spelen en bewegen en met oog voor ecologie. We werken aan beheerstrategie om onze inzet hierop af te stemmen.
Afval en grondstoffenbeleid
Voor een verantwoord gebruik van schaarse grondstoffen streven we naar een afvalloze samenleving. In de komende periode willen we daarom het percentage hergebruik van onze grondstoffen verhogen. De wijze waarop die ambitie wordt gerealiseerd, wordt verwoord in het plan 'Minder Afval, Meer Grondstoffen: Op weg naar een circulair Groningen'.
In 2022 wordt ingezet op een mix van maatregelen om het plan 'Minder Afval Meer Grondstoffen: Op weg naar een circulair Groningen' te implementeren. Wij zullen ons richten op communicatie campagnes voor het vergroten van de bewustwording en actiebereidheid op het gebied van afvalscheiding en -preventie (Haal alles uit je afval). We hebben bijzondere aandacht daarbij voor specifieke groepen zoals studenten. Daarnaast breiden we het aantal papier-, glas- en textielbakken uit zodat inwoners hun grondstoffen beter kunnen scheiden. We vervangen gezamenlijke rolcontainers voor restafval door (semi) ondergrondse containers. Lediging van deze rolcontainers is erg arbeidsintensief en is fysiek zwaar werk. Vervanging door ondergrondse containers leidt tot minder Arbo-klachten en is efficiënter. We onderzoeken de mogelijkheid om de toegangscontrole op afvalbrengstations te verbeteren door middel van een pas.
Met samenwerkingspartners, onder andere de kennisinstellingen, oriënteren wij ons op mogelijkheden om de circulaire economie verder lokaal en regionaal in te bedden. Voorbeelden zijn het samenwerken aan praktische en circulaire leerlijnen ten aanzien van een circulaire economie en het promoten van circulaire producten. Daarnaast stimuleren wij kansrijke innovaties om de circulaire economie lokaal en regionaal te versterken met inzet van door ons ingezamelde grondstoffen, zoals textiel en hout. Het delen van bezit en ruimte is een fenomeen dat in record tempo groeit. Jonge consumenten hechten minder aan bezit en kopen maakt (deels) plaats voor huren, delen en lenen. Gezien het feit dat we een stad vol jonge mensen zijn, bezien we hoe we ons aan kunnen sluiten bij deze trend om onze circulaire ambities te realiseren.
We gaan door met de gemeentebrede preventieve aanpak van zwerfvuil gericht op het vermijden van zwerfvuil in de wijken en bij evenementen, bij winkelcentra en stations en op snoeproutes. De acties vinden plaats onder de noemer “Groningen schoon dankzij mij” op basis van een plan samengesteld met partners zoals scholen, winkeliers, studentenverenigingen, evenementen organisaties en vrijwilligers. De Milieu- stewards hebben een centrale rol daarbij. Ze geven les op basisscholen en faciliteren milieustraten, de meer dan 2000 Stille Krachten, studentenacties en ondersteunden andere initiatieven van bewoners. De grootste zwerfvuilactie van het jaar is Lentekriebels. Daarnaast gaan we door met onze aanpak om het bijplaatsen en dumpen van afval te voorkomen.
Leefkwaliteit
Robuust en veerkrachtig
Groningen wil klimaatbestendig zijn in 2050. De uitvoeringsagenda Klimaatbestendig Groningen, het GWRP en het Groenplan Vitamine G vormen de basis om dit te bereiken. Een klimaatbestendige gemeente maken we samen. We hebben inwoners, bedrijven, grote instellingen en corporaties nodig om gezamenlijk aan deze ambitie te kunnen werken. We zien dat er steeds meer aandacht komt voor de klimaatadaptatie. Dit zien we onder andere terug in de betrokkenheid van onder andere scholen, corporaties en bedrijven bij het voeren van risicodialogen, de klimaatadaptatieweek in januari 2021, projecten als Euvelgunne klimaatbestendig en het NK Tegelwippen. De deelname aan subsidies voor groene daken en geveltuinen groeit. We willen die subsidies effectief en efficiënt gaan inzetten. Naar aanleiding van de Klimaatweek is er behoefte aan een nadere samenwerking met kennisinstellingen, om praktijk en beleid samen te brengen, pilotprojecten uit te voeren en te monitoren en gezamenlijk tot nieuwe oplossingen te komen. We leggen extra groen aan door bomen te planten en de openbare ruimte te ontstenen. We werken aan het aanpakken van wateroverlastsituaties en brengen we de risico’s met betrekking tot droogte in beeld. Daarnaast actualiseren we de regenwaterverordening waarmee we ook juridisch klimaatbestendigheid kunnen borgen. Tevens borgen we ook klimaat adaptieve richtlijnen, natuur inclusief bouwen en de gemeentelijke ecologische structuur. Inwoners zijn niet alleen in klimaatadaptatie geïnteresseerd, maar verbinden dit aan andere duurzame opgaven, zoals energie en circulariteit. Er is behoefte aan een integrale kijk op een duurzame straat en wijk: daarbij zoeken samenwerking met energietransitie en circulariteit.
Gezond, veilig en duurzaam
Gezondheidsverschillen, biodiversiteit en klimaat vragen om maatregelen vanuit de voedselstrategie. In de voedselagenda hebben we de koers uitgestippeld. Tegelijkertijd zien we kansen om verschil te maken door middel van activiteiten rondom voedsel. Dat doen we onder andere via het EU-project Horizon 2020 Food Trails.
Milieuthema’s geluid en lucht bepalen in sterke mate de lokale leefomgevingskwaliteit. De luchtkwaliteit in de gemeente is relatief goed; we voldoen aan de gezondheidskundige advieswaarden van de World Health Organization (WHO) voor fijn stof. Omdat de luchtkwaliteit in onze gemeente sterk wordt beïnvloed door de luchtverontreiniging die van elders wordt aangevoerd met de wind, is het nauwelijks mogelijk om de luchtkwaliteit hier met lokale maatregelen nog verder te verbeteren. Wegverkeerslawaai verminderen we via het actieplan Wegverkeerslawaai 2018-2023. Hierin werken we intern samen met de afdeling Gezondheid.
Alle bij ons bekende bodemverontreinigingen zijn tenminste in beheer. De nazorg en afronding van een aantal grote saneringen loopt de komende jaren door.
Verblijfskwaliteit staat voorop
Met de Leidraad openbare ruimte hanteren we inrichtingsprincipes voor de verschillende typen openbare ruimte in onze gemeente. Door deze principes toe te passen bij alle (her)inrichtingsvraagstukken herwinnen we de openbare ruimte, zetten we de voetganger en fietser centraal en zorgen we tevens voor een aantrekkelijk vormgegeven openbare ruimte waarin ontmoeten en bewegen worden bevorderd. De nota hoogbouw zorgt voor een goede ruimtelijke inpassing van grotere wooncomplexen en versterkt onder andere de relatie tussen de openbare ruimte en de gebruiksfuncties in de plint van dergelijke complexen. We zetten al een aantal jaren in op fietsparkeren om daarmee een aantrekkelijke en toegankelijke openbare ruimte te houden en deze te herwinnen. De inzet van extra stewards, het handhaven op de maximale parkeerduur en het handhaven op fout gestalde fietsen hebben hun effect bewezen. Na het openen van extra stallingscapaciteit bij het Forum en Grote Markt zetten we in op het vergroten van extra capaciteit aan de zuid- en westkant van de binnenstad. We onderzoeken de mogelijkheden daartoe. De beoogde resultaten en bijbehorende activiteiten zijn te raadplegen in deelprogramma: 1.2 Mobiliteit.
Erfgoed bestaat uit het drieluik monumenten, cultuurhistorie en archeologie en zorgt voor de identiteit van de gemeente. Beleving en (h)erkenning van erfgoed door bewoners is essentieel hierbij. Het thema is in de Omgevingswet benoemd als één van de kenmerken van ruimtelijke kwaliteit. Borging van erfgoedwaarden is een wettelijke taak. Daarbij is de inventarisatie van het onbeschermde erfgoed het uitgangspunt. Naast de input van erfgoed in ontwikkelingen zetten we ook in op het afronden van de uitvoeringsactiviteiten van de Erfgoednota.